จากบทความสุขภาพและเคล็ดลับสุขภาพ ของ รศ.นพ.พรชัย สิมะโรจน์ ภาควิชาจักษุวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ระบุไว้ว่า อาการตาแดง ไม่ได้หมายรวมแค่อาการตาแดงตามฤดูกาลเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังบ่งบอกถึงโรคต่างๆ ได้อีกด้วยเราลองมาดูกันว่า อาการตาแดง จะสามารถบ่งบอกว่าเราจะเป็นโรคอะไรได้บ้าง
โดยปกติแล้ว ตาแดง ถือเป็นอาการที่เส้นเลือดที่บริเวณเยื่อบุตาขาวเกิดการขยายตัว จึงทำให้เห็นเส้นเลือดได้ชัดเจน อาการเหล่านี้จะสามารถแบ่งกลุ่มออกเป็น 2 ประเภท คือ กลุ่มของตาแดงอันตรายมาก และกลุ่มตาแดงอันตรายน้อย
กลุ่มตาแดงอันตรายมาก จะสามารถสังเกตได้จากลักษณะอาการของคนไข้ คือ มีอาการตามัว การมองเห็นไม่ดี รู้สึกร้อนรอบตา ประกอบกับถ้าตรวจพบว่ามีเส้นเลือดแดงรอบตาดำแดงระเรื่อตลอดเวลา หนังตาบวม และขี้ตาเหลืองเขียว ก็จัดอยู่ในกลุ่มตาแดงอันตรายนี้ด้วย สำหรับกลุ่มตาแดงอันตรายน้อย ส่วนใหญ่อาการของตาแดงแบบอันตรายน้อยจะมีอาการเบื้องต้นพื้นฐานคือ เคืองตา คันตา หรือเกิดจากภูมิแพ้ในตา เป็นต้อเนื้อ ต้อลม ตาแดงประเภทนี้ไม่มีขี้ตา ถ้ามีก็เป็นขี้ตาแบบเหนียวใส การมองเห็นเป็นปกติ สำหรับกรณีตาแดงเนื่องจากเส้นเลือดฝอยแตกอาจมองดูน่ากลัว แต่จริง ๆ แล้วกลับไม่อันตราย เพราะสามารถหายได้เองภายใน 1–2 สัปดาห์
สำหรับกลุ่มโรคที่อยู่ภายใต้อาการตาแดงอันตรายมาก พบได้ไม่บ่อยนัก แต่จะมีอาการรุนแรงได้มาก และอันตรายมาก เช่น
ตาแดงจากการติดเชื้อหนองใน ถือเป็นการติดเชื้อแบคทีเรียที่สามารถทะลุเข้าไปในกระจกตาได้ แบคทีเรียจะสามารถทำลายผิวกระจกตาจนเสียหาย รุนแรงถึงขั้นทำให้ตาบอดได้ มีขี้ตาเยอะมาก เช็ดออกไม่กี่นาทีก็ไหลออกมาอีก ตาแดงประเภทนี้ต้องระวังกับเด็กทารกแรกเกิด ซึ่งอาจติดเชื้อขณะคลอด หรือติดจากมารดา ส่วนผู้ใหญ่อาจรับเชื้อจากคู่นอนที่มีเชื้ออยู่แล้ว แต่ปัจจุบันนับว่าพบได้น้อย เนื่องจากเดี๋ยวนี้ทารกมีการฝากครรภ์ที่ดีก่อนคลอด ฉะนั้นผู้ที่เป็นตาแดงจากการติดเชื้อหนองในแล้วยังไม่ได้ไปทำการรักษากับแพทย์ให้รีบมาพบแพทย์โดยด่วน ที่สำคัญคือต้องถามคู่นอนว่าติดเชื้อหนองในหรือไม่ เพราะเชื้อประเภทนี้จะติดอยู่ที่อวัยวะเพศด้วย หากทิ้งไว้นาน เชื้อนี้สามารถกินเนื้อตาดำได้ ซึ่งก็แล้วแต่ความรุนแรงและภูมิต้านทานของแต่ละคนด้วย หากภายใน 24–48 ชั่วโมงไม่ได้รับการรักษาเชื้ออาจทะลุตาดำโดยง่าย
ตาแดงจากต้อหินเฉียบพลัน อาการเบื้องต้นจะมีอาการตาแดง รอบ ๆ ตาดำจะแดงระเรื่อตลอดเวลา กระจกตาจากเดิมที่เคยใสจะมัวขุ่น รูม่านตาขยาย มีอาการปวดตา ปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียนร่วมด้วย รวมถึงการมองเห็นลดลงหรือแย่ลง ต้อหินเฉียบพลันเกิดจากมีความดันในลูกตาสูงกว่าปกติ จึงทำให้เกิดอาการเหล่านี้ ถ้าทิ้งไว้ไม่รักษาอาจตาบอดได้ เพราะความดันตาสูงกว่าสภาพปกติ 4–5 เท่า เคล็ดลับสุขภาพกับการรักษาอาการแบบนี้จึงต้องรีบลดความดันลูกตาลง อาจใช้วิธีการทานยา ฉีดยา ยาหยอด การรักษาโดยเลเซอร์ หรือบางกรณีอาจต้องเจาะตา เพื่อลดความดันลูกตาลง
ตาแดงจากงูสวัด ถ้าเป็นบริเวณใบหน้า มักจะคิดว่าไม่เกี่ยวข้องกับลูกตา แต่บางคนมีแผลลามไปถึงบริเวณดั้งจมูก และหนังตาด้านบน ซึ่งอาจลุกลามเข้าตาได้ ในผิวกระจกตาดำจะมีลักษณะเฉพาะ คือ มีรอยแผลถลอก รูปร่างคล้ายกิ่งก้านใบไม้ โดยเชื้อไวรัสตัวนี้จะเป็นเชื้อไวรัสกลุ่มเดียวกับเริม เมื่อตรวจพบให้รีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาภายใน 24 ชั่วโมง ก็จะได้รับยาต้านไวรัสทำให้อาการเจ็บที่ประสาทและบริเวณที่เป็นบรรเทาลงได้
กลุ่มของโรคที่อยู่ภายใต้ของอาการตาแดงอันตรายน้อยนั้น มีหลายสาเหตุ โดยโรคในกลุ่มนี้จะเห็นได้ชัดเจนและพบได้ทั่วไป คือ
ตาแดงจากภูมิแพ้ คือ จะมีอาการคันตา ตาบวม จะบวมมากบวมน้อยขึ้นอยู่กับอาการของแต่ละคน ตาแดงจากภูมิแพ้จะมีตุ่มบริเวณใต้เปลือกตาบน บางรายถ้าตุ่มใหญ่มากก็จะไปถูตาดำ บางคนคันมากก็เกามาก จนเมื่อตุ่มถูกับตาดำบ่อยขึ้นเรื่อย ๆ เลยทำให้ตาดำถลอกได้ และสามารถลุกลามไปเป็นตาแดงอันตรายมากได้ ในบางรายอาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น น้ำมูกไหล เป็นหวัด หรือคันบริเวณอื่นด้วย
ตาแดงจากต้อลมและต้อเนื้อ ส่วนมากจะมีอาการระคายเคืองจากการโดนลมโดนแดด ฝุ่น ควัน ควรหยอดตาแก้ระคายเคือง ตามคำแนะนำของแพทย์สม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงการเจอลมเจอแดด ฝุ่น ควัน
ตาแดงจากเส้นเลือดฝอยแตก บางคนเส้นเลือดฝอยแตกไม่มาก บางคนแตกมาก สังเกตจากความแดงที่เห็นอาจดูน่ากลัว แต่จริง ๆ แล้วอาการไม่ได้มีความรุนแรงมาก เพราะไม่สามารถเข้าไปในตาดำได้ แต่สำหรับผู้ใหญ่บางคนที่รับประทานยาละลายลิ่มเลือด หรือทานยารักษาโรคหัวใจบางตัว จะทำให้เลือดหยุดช้า อีกทั้งตาแดงจากเส้นเลือดฝอยแตกนี้ไม่อันตราย สามารถหายได้เองภายในเวลา 1–2 สัปดาห์ ไม่ต้องหยอดยาหรือรักษาอะไรก็ได้ แค่เอาของอุ่นประคบบ่อย ๆ เป็นต้น
ตาแดงตามฤดูกาล เช่น โรคตาแดงที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสตามฤดูกาล ซึ่งจะระบาดช่วงหน้าฝน จะมีขี้ตาแบบน้ำๆ ใสๆ แต่ถ้ามาพบแพทย์ แพทย์จะให้น้ำตาเทียมหรือยาฆ่าเชื้ออ่อนๆ หยอด ป้องกันการติดเชื้อแทรกซ้อน สำหรับวิธีการป้องกัน คือ พยายามหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ป่วยซึ่งเป็นตาแดง เพราะตาแดงประเภทนี้จะติดต่อกันผ่านทางการสัมผัส ถ้าเป็นตาแดงตามฤดูกาล เคล็ดลับสุขภาพแนะนำว่าควรหยุดงาน เพื่อไม่ให้เชื้อแพร่ไปสู่ผู้อื่น ควรพักผ่อนให้เพียงพอ และไม่ควรออกกำลังกาย เพราะจะทำให้เชื้อไวรัสมีผลต่อกล้ามเนื้อภายในร่างกายจนเกิดการอ่อนแรงได้ ที่สำคัญ คือ หมั่นล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอ และล้างบ่อยๆ เพื่อป้องการการติดเชื้อไวรัส